Projekt powstał jako forma promocji, popularyzacji oraz dokumentacji dziedzictwa kulturowego Śląska, a zwłaszcza gwary oraz zwyczajów żywieniowych.
gwary, języka śląskiego
Słowo | Definicja |
---|---|
Kwity | owoce pigwowca |
Kwościato | najczęściej w odniesieniu do spódnicy - ponaciągana, nierówna na dole |
Kyjza | ser; kiedyś głównie w odniesieniu do twarogu |
Kympka |
Synonimy -
Kympki |
Kłonczok | trójkątna poduszka pod głowę |
Kłonki | stosiny - to co zostaje z piórka po zdjęciu puchu |
Kłósko | kłos |
Laclik | śliniaczek dla dziecka |
Ladować | ładować |
Ladung | ładunek |
Lagrować | leżakować |
Lajbik | biustonosz |
Lakszuły | lakierki, eleganckie buty męskie |
Laliczki | źrenice |
lancbuldog | ciągnik rolnik Lanz Bulldog, produkowany w Niemczech w latach 1921-1960 r. |
Lańkuch | zmielone siemię lniane |
Larmo | hałas |
Latoś | w tym roku |
Lauba | przedsionek |
Leberwuszt | pasztetówka, wątrobianka |
Lecieć bez ducha | biec bardzo szybko |
Lecykandy | gdzieniegdzie |
Lelawy | słaby, chorowity |
Libela | zapinka kokardy do włosów, noszona głównie przez dziewczynki |
Linga | bułka paryska |
Lipień | lipiec |
Lipina | łubin |
Lipsta | narzeczona |
Listonorka | listonoszka |
Liwa, liwa, liwa! | zawołanie na gęsi, wabienie gęsi |
Lodziorz | domokrążca sprzedający lody ze specjalnego wózka |
Loger | legary; drewniana konstrukcja na której układa się podłogę |
Logier | podkład np. pod podłogę |
Lomp | huligan |
Lonty | ubrania |
Lotać | biegać |
Luft | powietrze |
Luftować | wietrzyć |
Luftplompa | pompka ręczna |
Lukate | lokowane, kręcone włosy |
Lukaty | osoba z kręconymi włosami |
Lygać | położyć się, kłaść się |
Lyntsztanga | kierownica rowerowa lub motorowa |
Lyska | leszczyna |
Lyski | orzechy laskowe |
Macać sie | robić coś powoli |
Maga | lubczyk |
Majs | kukurydza |
Majtnońć sie | minąć, spudłować |
Makówki | słodka potrawa wigilijna z bułek i mleka z dodatkiem maku i bakalii. Typowe danie świątecznej kuchni śląskiej. |
Malas | syrop z buraków cukrowych |
Malc | karmel |
Malckawa | kawa zbożowa |
Malto | cukierki ziołowo-miodowe pakowane w papierki i sprzedawane na wagę w torebkach papierowych |
Mamlas | gamoń; osoba nierozgarnięta, nieporadna |
Mandle | migdały |
Mantel | płaszcz lub opona |
Mantelszyrca | rozpinany fartuch, sukienka na guziki "po domu" |
Maras | brud, błoto, nieporządek, bałagan |
Marchwionka | zupa z marchwi |
Marekwia | marchewka |
Marmelada | powidła ze śliwek |
Maryjonek | majeranek |
Maryjonek | majeranek |
Masara | duża mucha |
Maślonka | maślanka |
Masne | tłuste |
Maszka | muszka (element stroju męskiego) |
Maszkety | słodycze, smakołyki |
Maszynka | pot. maszyna rolnicza do kopania ziemniaków |
Mauszlować | szukać, grzebać, kombinować |
Maźglaty | rozpływający się |
Mazidło | maść |
Medalikorz | żartobliwe, potoczne określenie mieszakańca Częstochowy |
Merta | mirta, krzew z gęstymi, wiecznie zielonymi małymi listkami |
Metermas | miarka |
Miano | imię |
Mianować sie | nazywać się |
Mieć anong | mieć rozum |
Mieć ała | być chorym na umyśle |
Mieć coś w laubie | być lekko nietrzeźwym; mioł coś w laubie - był hycony |
Mieć ipi | być wariatem |
Mieć recht | mieć rację |
Mieć rod | lubić coś |
Mieć ruła | być powolnym |
Mieć uciecha | cieszyć się z czegoś, mieć radość |
Mieć w zocy | mieć szacunek |
Mieć łopowoge | mieć odwagę |
Mieć łopowoge | mieć odwagę |
Miech | worek |
Mierznie mi sie | nudzi mi się |
Miesionczek | księżyc |
Mietła | miotła |
Miglanc | osoba sprytnie uchylająca się od pracy; niegrzeczny chłopiec |
Miliony wert | coś drogocennego, niezastąpionego, wartego każdych pieniędzy; często stosuje się w odniesieniu do jakieś osoby |
Miszung | mieszanka |
Mitrynżyć | marnować czas |
Miynki | miękki |
Miynkutki | miękki |
Miynsopust | karnawał |