Projekt powstał jako forma promocji, popularyzacji oraz dokumentacji dziedzictwa kulturowego Śląska, a zwłaszcza gwary oraz zwyczajów żywieniowych.
gwary, języka śląskiego
Słowo | Definicja |
---|---|
Z kraja | z brzegu, z boku |
Z kympki | z górki |
Z miarom | z umiarem |
Za starego piyrwej | w dawnych czasach, dawno temu |
Za sztram | za bardzo naprężony, napięty |
Za tela | wystarczająco |
Za widnioka | zanim jest jasno, przed zmrokiem |
Zaboczony | obrażony |
Zachrapły | mający chrypkę |
Zaczym | zanim |
Zafuczały | obrażony |
Zagnać | tutaj: zorganizować; ale też: zagonić np. zwierzęta do obory |
Zagonno | zaradna, gospodarna; najczęściej w odniesieniu do gospodyni |
Zagoreć | zapaliła |
Zajonczok | podgrzybek zajączek |
Zajonczok | podgrzybek zajączek |
Zaklajstrować | zakleić; czasem dotyczy kleistego jedzenia, "rosnącego w ustach" |
Zaklajstrowane | zaklejone |
Zakludzić | zaprowadzić |
Zaklupać | zastukać |
Zamamlać | zapieścić |
Zamaryja | półka w ścianie do przechowywania przetworów, śmietany i masła w bonclokach itp |
Zamt | welur |
Zamtowy | welurowy |
Zandale | sandały |
Zapocudać sie | zdziwić się |
Zaprawiać | zagotować przetwory |
Zaprawiani w krauzach | zagotowywanie w słoikach |
Zaprzniołek | zdrajca, zaprzaniec |
Zapusty | karnawał |
Zarabować | zarwać |
Zarozki | zaraz |
Zaruściały | zardzewiały |
Zasuć | zasypać |
Zasztopować | zahamować |
Zaszwajsowany | zaspawany, zafoliowany |
Zatonkać | zanurzyć |
Zauśniczki | kolczyki |
Zawinszować | zażyczyć sobie, poprosić |
Zawiyrać | zamykać |
Zaziglakować | zabezpieczyć lakiem |
Zbamonocony | zdezorientowany |
Zbijaczka | świniobicie |
Zbiyrać szprymy | podpatrywać czyjeś umiejętności |
Zdrzały | dojrzały |
Ze zowiści | z zazdrości |
Zegródka | ogródek |
Zelter | woda gazowana lub osoba wystraszona |
Zemrzyć | umrzeć |
Zesmolić sie | Pobrudzić majtki ;) Cobyś sie nie zesmolił! |
Zetrwać | poczekać, wstrzymać się chwilę |
Zetwać | zaczekać, wstrzymać się |
Zewreć | zagotować się |
Zeżroł | urzędnik, który chce się nachapać |
Zgorać | spalić |
Zgoreć | spalić |
Zic | siedzonko w rowerze lub motorowerze |
Zic | siedzenie |
Zicherka | agrafka |
Zicherong | bezpiecznik |
Zicherung | bezpiecznik |
Zicnońć | usiąść |
Zicnyć se | usiąść sobie |
Zicpolka | żartobliwie rytmiczny taniec lub muzyka |
Zieliny | zioła lub nadziemne pędy ziemniaka |
Zielno | święto Matki Boskiej Zielnej |
Zingerka | maszyna do szycia firmy Singer |
Ziobro | żebro |
Ziorko | ziarenko |
Zista | babka ucierana |
Zistowo forma | specjalna foremka na babkę z kominem |
Ziymioki | ziemniaki |
Zizałer | słodko-kwaśny |
Zmarasić | pobrudzić |
Zmaścić | zepsuć |
Zmazać sie | zbrudzić się |
Zmazany | brudny |
Zmierznońć sie | znudzić się |
Zmierzły | odburkliwy, w złym humorze |
Znojdek | nieślubne dziecko |
Zocne | zacne, wartościowe |
Zocny | cenny, ważny |
Zoft | sok |
Zoft z cytrony | sok z cytryny |
Zogłówek | poduszka |
Zol | podłoga |
Zola | podeszwa |
Zolyty | zaloty |
Zopaska | fartuch kobiecy |
Zorta | odmiana, gatunek |
Zowiść | zazdrość |
Zowiścić | zazdrościć |
Zowisny | zazdrosny |
Zowitka | panna z dzieckiem |
Zozwór | imbir |
Zożyra | kłopot; "Mieć z kimś zożyra" |
Zołza | sos |
Zstompić sie | skurczyć się w praniu |
Zumient | zaspa śniegu |
Zwierzina | zwierzęta hodowlane |