Słowniczek
gwary, języka śląskiego
| Słowo | Definicja |
|---|---|
| Szlajfierz | szlifiarz |
| Szlajfka | wstążka |
| Szlangówa | smukła dziewczyna |
| Szlapiczek | w powiedzeniu wziońć (kogoś) za szlapiczek - chwycić kogoś energicznie za kabot, czyli za okrycie wierzchnie |
| Szlic | rozporek, rozcięcie w spódnicy lub w sukience |
| Szlincuchy | łyżwy |
| Szlojder | proca |
| Szmaciorz | domokrążca handlujący szmatami |
| Szmaterlok | motyl |
| Szmodrok | coś zniszczonego, zużytego lub w odniesieniu do osoby |
| Szmodruch | osoba niechlujna |
| Szmrodziuszki | aksamitki (kwiatki) |
| Szmylorz | sprzedawca smoły |
| Szmyra | smar |
| Szmyrnońć | posmarować |
| Szmyrus | osoba niechlujna |
| Sznita | kromka chleba |
| Sznitbony | fasolka szparagowa |
| Sznupać | wąchać tabakę, ale też szukać czegoś |
| Sznuptabaka | tabaka |
| Sznuptuch | chusteczka do nosa |
| Sznyjbal | odmiana kaliny, śnieżne kule |
| Sznytloch | szczypiorek |
| Szola | klatka szybowa, winda w kopalni |
| Szolka | kubek |
| Szpacyr | spacer |
| Szpagacić się | upominać się o coś, wykłócać się, mieć pretensje o coś |
| Szpagat | sznurek |
| Szpajchy | szprychy w rowerze |
| Szpajza | deser z jajek, bakalii i kakao lub cytryny z dodatkiem żelatyny; charakterystyczny deser kuchni śląskiej |
| Szpajzka | spiżarnia |
| Szpanga | spinka do dudlika (spleciony warkocz zwinięty w kok nad karkiem) |
| Szpargały | niepotrzebne rzeczy |
| Szpek | słonina |
| Szperhok | wytrych |
| Szperplata | sklejka, dykta |
| Szpetny | brzydki |
| Szpica | ozdoba na szczyt choinki |
| Szpicka | tasiemki szydełkowane białą nicią; dekoracja mebli kuchennych |
| Szpinda | przebieralnia dla dozoru górniczego |
| Szpiterlok | sknera |
| Szpiłka | drewniany patyczek |
| Szpliter | odłamek pocisku lub bomby |
| Szpluchtać | mieszać, zamieszać, pomieszać |
| Szpok | szpak |
| Szpont | korek |
| Szporkasa | skarbonka |
| Szporobliwy | oszczędny |
| Szporować | oszczędzać |
| Szpula | zawołanie: Szybko! |
| Szpulka | wałek do nawlekania nici |
| Szpyje | różności, całokształt jakichś przedmiotów |
| Szpyndliczo główka | mała głowa |
| Szpyndlik | szpilka |
| Szpyndlikorz | ktoś, kto się czepia szczegółów; małostkowy, oszczędny do przesady |
| Szpyrki | skwarki |
| Szpyrnik | przewiewna, zamykana szafa, w której umieszczano wyroby wędzarnicze po świniobiciu |
| Szrank | szafa |
| Szrut | grubo mielona mąka |
| Szrutować | mielić zboże na żarnach lub w specjalnych mielarkach |
| Szryft | ładny charakter pisma; np. Mieć szryft |
| Sztachać sie | zaciągać się dymem lub zapachem ustami lub nosem |
| Sztajer | welon |
| Sztajfny | sztywny |
| Sztajger | sztygar |
| Sztalkapy | wzmocnienie czubka buta np. górniczego |
| Sztamfer | narzędzie kuchenne do ugniatania ziemniaków |
| Sztamferfet | towot, smar |
| Sztamfować | rozgniatać ziemniaki |
| Ształchniynty | przechylony, skrzywiony; potocznie: niedorobiony |
| Szteker | gniazdko elektryczne |
| Sztelować | nastawić |
| Sztepdeka | kołdra |
| Szterować | zawracać głowę |
| Sztift | pot. coś, czego mówiący nie umie nazwać; może być wymiennie używane ze słowem dinks |
| Sztil | stylisko, trzonek np. do łopaty |
| Sztof | materiał |
| Sztofka | duża chusta nagłowna z frędzlami |
| Sztok | piętro |
| Sztokowy | piętrowy |
| Sztomel | niedopałek papierosa |
| Sztomelpauza | przerwa na papierosa |
| Sztopnadel | igła do cerowania |
| Sztopować | cerować |
| Sztrabnońć | przeciwstawić się, sprzeciwić się |
| Sztrachecle | zapałki |
| Sztrajchecle | zapałki |
| Sztram | ciasno |
| Sztrofa | kara, mandat |
| Sztrom | prąd |
| Sztrózak | siennik; materac wypełniony słomą z żyta |
| Sztrykować | robić na drutach |
| Sztuzak | materac, siennik |
| Sztwierć | ćwiartka |
| Sztwierć godziny | 15 minut |
| Sztych | jedno kopnięcie łopatą |
| Sztych mieć | zepsuć się; w odniesieniu do jedzenia |
| Sztychnyć | zgasić kogoś, dopiec komuś, zawstydzić, dogadać komuś |
| Sztyjc | ciągle |
| Sztynder | stojak |
Zrealizowano przy pomocy środków budżetowych Miasta Jastrzębie-Zdrój w ramach: Stypendium dla osób zajmujących się twórczością artystyczną, upowszechnianiem kultury lub opieką nad zabytkami na rok 2018.
Projekt powstał jako forma promocji, popularyzacji oraz dokumentacji dziedzictwa kulturowego Śląska, a zwłaszcza gwary oraz zwyczajów żywieniowych.
Projekt powstał jako forma promocji, popularyzacji oraz dokumentacji dziedzictwa kulturowego Śląska, a zwłaszcza gwary oraz zwyczajów żywieniowych.
Wszelkie prawa zastrzeżone | All rights reserved © 2025
Zaprojektowane z przez Strony internetowe Ahoj! Jastrzębie
Skontaktuj się
kontakt@bonclok.pl