Projekt powstał jako forma promocji, popularyzacji oraz dokumentacji dziedzictwa kulturowego Śląska, a zwłaszcza gwary oraz zwyczajów żywieniowych.
gwary, języka śląskiego
Słowo | Definicja |
---|---|
Wercojg | zestaw narzędzi fachowca |
Wiano | posag panny młodej |
Wiater | wiatr |
Wic | kawał, dowcip |
Wichlyrz | cwaniak, miglanc |
Widełka | widelec |
Wieczerzać | jeść kolację |
Wieczerzo | kolacja |
Wieli Piontek | Wielki Piątek |
Wieprzek | agrest |
Wierchowa | wierzchnia warstwa ziemi |
Wigejc | energiczny łobuz, żywe srebro |
Wilgły | wilgotny |
Wilijo | Wigilia Bożego Narodzenia |
Winiec | wieniec |
Winkiel | zakręt |
Winszować | życzyć, składać życzenia |
Winszownik | osoba składająca życzenia |
Wkludzić | wprowadzić się |
Woga | waga |
Woniajoncy | pachnący |
Wonio | pachnie |
Wonionczka | bukiecik z mirty wkładany do butonierki oraz do kołocza weselnego |
Wrazić | włożyć, wsadzić |
Wrzawy | gorący |
Wrzód mie wzion! | zdenerwowałem się mocno! Bo mie wrzód weźnie! |
Wsuć | wsypać |
Wungiel | węgiel |
Wuszt | kiełbasa |
Wybiglowany | wyprasowany |
Wyciepać | wyrzucić |
Wycyckać | wyssać |
Wydać sie | ożenić się |
Wydziwiate | przedobrzone, wymyślne |
Wyflegowany | zadbany kosmetycznie |
Wyflikować | wyłożyć kafelkami |
Wyflikowany | wyłożony kafelkami |
Wyfyrlane | wymieszane |
Wyglancowany | wyczyszczony, lśniący |
Wykilowany | ochłodzony |
Wykludzić | wyprowadzić |
Wykotulić | skręcić kostkę |
Wykotłasić | skręcić kostkę |
Wylynkać sie | wystraszyć się |
Wymówek | służebność mieszkania; dożywotnia gwarancja mieszkania w domu rodzinnym |
Wymyślate | wymyślne |
Wynder | pług |
Wyplenzić jynzyk | pokazać język |
Wypol | energiczny łobuz, żywe srebro (w pozytywnym sensie) |
Wyrobiać | rozrabiać |
Wyrzek | sposób mówienia/bycia np. Mo taki wyrzek |
Wyrzondzać | opowiadać |
Wysiady | spotkania w gronie sąsiedzkim |
Wyskipieć | wykipieć |
Wysnożyć | wyczyścić |
Wysoki nort | wysokie podbicie w bucie |
Wystoć | wytrzymać, wycierpieć |
Wysuć | wysypać |
Wyszarło | wyblakło, sprało się |
Wyszarły | wyblakły, sprany |
Wyszkubek | poczęstunek serwowany po szkubaczkach, czyli darciu pierza |
Wyszmarować | nasmarować |
Wysztynglować | zadbać o swój wygląd np. na niedzielę, do narzeczonej, na uroczystość |
Wyzgierny | żywy, żwawy |
Włośny | własny |
Yjzel | osioł |
Z kraja | z brzegu, z boku |
Z kympki | z górki |
Z miarom | z umiarem |
Za starego piyrwej | w dawnych czasach, dawno temu |
Za sztram | za bardzo naprężony, napięty |
Za tela | wystarczająco |
Za widnioka | zanim jest jasno, przed zmrokiem |
Żabiłoczka | niezapominajki |
Zaboczony | obrażony |
Zachrapły | mający chrypkę |
Zaczym | zanim |
Zafuczały | obrażony |
Zagnać | tutaj: zorganizować; ale też: zagonić np. zwierzęta do obory |
Zagonno | zaradna, gospodarna; najczęściej w odniesieniu do gospodyni |
Zagoreć | zapaliła |
Zajonczok | podgrzybek zajączek |
Zajonczok | podgrzybek zajączek |
Zaklajstrować | zakleić; czasem dotyczy kleistego jedzenia, "rosnącego w ustach" |
Zaklajstrowane | zaklejone |
Zakludzić | zaprowadzić |
Zaklupać | zastukać |
Zamamlać | zapieścić |
Zamaryja | półka w ścianie do przechowywania przetworów, śmietany i masła w bonclokach itp |
Zamt | welur |
Zamtowy | welurowy |
Zandale | sandały |
Zapocudać sie | zdziwić się |
Zaprawiać | zagotować przetwory |
Zaprawiani w krauzach | zagotowywanie w słoikach |
Zaprzniołek | zdrajca, zaprzaniec |
Zapusty | karnawał |
Zarabować | zarwać |
Zarozki | zaraz |
Zaruściały | zardzewiały |