Projekt powstał jako forma promocji, popularyzacji oraz dokumentacji dziedzictwa kulturowego Śląska, a zwłaszcza gwary oraz zwyczajów żywieniowych.
gwary, języka śląskiego
Słowo | Definicja |
---|---|
Stawić sie | wstąpić gdzieś przy okazji |
Stołek | krzesło |
Straszek | strach na wróble lub demon ze śląskich wierzeń, bajek i legend |
Strojić | ozdabiać |
Strom | drzewo |
Stromek | drzewko |
Stronczek czosku | ząbek czosnku |
Strucla | chałka z dodatkiem anyżu; słodki przysmak kuchni śląskiej |
Strzewa | jelita |
Strzoda | środa |
Studniorz | studniarz; fachowiec od budowy studni |
Stwora | określenie kobiety żartobliwe lub lekko karcące |
Styknie | wystarczy, nie zabraknie |
Styrkać | wkładać |
Styrkać sie | wtrącać się |
Suć | sypać |
Swaczyna | podwieczorek |
Świyncelnik | tradycyjny śląski wypiek wielkanocny |
Świynconka | Święconka; pokarmy święcone w Wielką Sobotę |
Świyntojonki | porzeczki |
Symnyć | zdjąć, ściągnąć |
Synek | chłopiec |
Sypanie | spichlerz zbożowy |
Sypialka | sypialnia |
Szac | narzeczony |
Szajtować | kroić, siekać |
Szalter | wyłącznik prądu |
Szampioki | pieczarki |
Szatki | dziecięca sukienka, ubierana małym dziewczynkom i chłopcom |
Szaty | sukienka |
Szaty | sukienka |
Szałot | sałatka warzywna lub sałata |
Szałot ze śledzia | sałatka ze śledziami |
Szczaskać | stłuc, potłuc |
Szczaskany | stłuczony, potłuczony |
Szczewiczki | dziecięce buty |
Szczewiki | buty |
Szcziga | duch, zjawa, demon kobiecy obecny w bajkach i opowieściach wierzeniowych z czasów słowiańskich lub określenie niegrzecznej dziewczynki |
Szczigać | ciąć, obcinać, przycinać |
Szczukać | czkać; Mi sie szczuko |
Szczukowka | czkawka (w odniesienia do czkawki pijackiej i pijemy dalej) |
Szczybny | srebrny |
Szczyplawo godka | uszczypliwa uwaga, uszczypliwy ton i wydźwięk |
Szczyplawy | szczypiący |
Szczyrkać | dzwonić, wykonywać połączenie telefoniczne |
Szczyrknońć | zadzwonić, wykonać połączenie telefoniczne |
Szekulada | czekolada |
Szekuladowy | czekoladowa |
Szekuladowy luker | polewa czekoladowa |
Szelontać | wstrząsnąć, wymieszać |
Sziber | zasuwa, rygiel |
Szisbuda | strzelnica |
Szizdrat | cienki drucik, potocznie: momentka |
Szkarboły | stare buty |
Szkloki | cukierki typu landrynki |
Szklorz | szklarz |
Szkopyrtnońć | zagotować |
Szkrobać | obierać |
Szkrobaczka | miotły wykonywane na wiosnę ze świeżych gałęzi brzozy |
Szkróbek | mąka ziemniaczana |
Szkróbić | krochmalić |
Szkryfać | bazgrać, pisać niedbale |
Szkubać | szarpać |
Szkubaczki | darcie pierza |
Szkut | małe dziecko |
Szkuty | rzadkie włosy; w określeniu żartobliwym |
Szkyrtać | rozpalać zapałkę, pocierać jedno o drugie |
Szkłódzić | szperać, myszkować |
Szlagzana | bita śmietana |
Szlajfierz | szlifiarz |
Szlajfka | wstążka |
Szlangówa | smukła dziewczyna |
Szlapiczek | w powiedzeniu wziońć (kogoś) za szlapiczek - chwycić kogoś energicznie za kabot, czyli za okrycie wierzchnie |
Szlic | rozporek, rozcięcie w spódnicy lub w sukience |
Szlincuchy | łyżwy |
Szlojder | proca |
Szmaciorz | domokrążca handlujący szmatami |
Szmaterlok | motyl |
Szmodrok | coś zniszczonego, zużytego lub w odniesieniu do osoby |
Szmodruch | osoba niechlujna |
Szmrodziuszki | aksamitki (kwiatki) |
Szmylorz | sprzedawca smoły |
Szmyra | smar |
Szmyrnońć | posmarować |
Szmyrus | osoba niechlujna |
Sznita | kromka chleba |
Sznitbony | fasolka szparagowa |
Sznupać | wąchać tabakę, ale też szukać czegoś |
Sznuptabaka | tabaka |
Sznuptuch | chusteczka do nosa |
Sznyjbal | odmiana kaliny, śnieżne kule |
Sznytloch | szczypiorek |
Szola | klatka szybowa, winda w kopalni |
Szolka | kubek |
Szpacyr | spacer |
Szpagacić się | upominać się o coś, wykłócać się, mieć pretensje o coś |
Szpagat | sznurek |
Szpajchy | szprychy w rowerze |
Szpajza | deser z jajek, bakalii i kakao lub cytryny z dodatkiem żelatyny; charakterystyczny deser kuchni śląskiej |
Szpajzka | spiżarnia |