Słowniczek
gwary, języka śląskiego
| Słowo | Definicja |
|---|---|
| Kruszki | okruchy, okruszki |
| Kruwki | kruchy |
| Kryka | laska |
| Kryklać | bazgrać, pisać niedbale |
| Krymra | maszyna rolnicza z hakami spulchniającymi ziemię |
| Krynconka | kogel-mogel |
| Krzciny | chrzciny, chrzest |
| Krzest | chrzest |
| Krzinka | skrzynka |
| Krzipki | skrzypce |
| Krzipopa | rów |
| Krziżówka | zakręt |
| Krzompek | chrząstka |
| Krzon | chrzan |
| Kućka | pompon, puchata kulka |
| Kuckać | kaszleć |
| Kufka | szklanka, kufel |
| Kuglager | łożysko |
| Kukać | zaglądać, patrzeć ukradkiem |
| Kulać | wałkować |
| Kulik | metalowy kołek wbijany młotem lub wciskany ręcznie w ziemię, do którego mocowano łańcuch, do którego była przywiązana krowa |
| Kulok | klocek z drzewa lub wałek do ciasta |
| Kulwiskać | utykać |
| Kulwytać | kuśtykać, dojść gdzieś "z biedą" np. Dokulwycerz tam jakoś |
| Kupki | kopka siana |
| Kurki | begonia stale kwitnąca; czerwony kwiat dawniej sadzony często na grobach |
| Kurzić | palić papierosy |
| Kurzynta | kurczaki |
| Kuwerta | koperta |
| Kwaki | brukiew |
| Kwap | puch gęsi |
| Kwaretka | butelka wódki o pojemności 250 ml, czwarta (1/4) część czegoś |
| Kwaska | sok z kiszonej kapusty |
| Kwity | owoce pigwowca |
| Kwościato | najczęściej w odniesieniu do spódnicy - ponaciągana, nierówna na dole |
| Kyjza | ser; kiedyś głównie w odniesieniu do twarogu |
| Kympka |
Synonimy -
Kympki |
| Kłonczok | trójkątna poduszka pod głowę |
| Kłonki | stosiny - to co zostaje z piórka po zdjęciu puchu |
| Kłósko | kłos |
| Labandy | wielkie grabie do zbierania miyrzwy, czyli resztek po żniwach |
| Laclik | śliniaczek dla dziecka |
| Ladować | ładować |
| Ladung | ładunek |
| Lagrować | leżakować |
| Lajbik | biustonosz |
| Lakszuły | lakierki, eleganckie buty męskie |
| Laliczki | źrenice |
| lancbuldog | ciągnik rolnik Lanz Bulldog, produkowany w Niemczech w latach 1921-1960 r. |
| Lańkuch | zmielone siemię lniane |
| Larmo | hałas |
| Latoś | w tym roku |
| Lauba | przedsionek |
| Leberwuszt | pasztetówka, wątrobianka |
| Lecieć bez ducha | biec bardzo szybko |
| Lecieć na kaca | biec na wyścigi |
| Lecykandy | gdzieniegdzie |
| Lelawy | słaby, chorowity |
| Libela | zapinka kokardy do włosów, noszona głównie przez dziewczynki |
| Linga | bułka paryska |
| Lipień | lipiec |
| Lipina | łubin |
| Lipsta | narzeczona |
| Listonorka | listonoszka |
| Liwa, liwa, liwa! | zawołanie na gęsi, wabienie gęsi |
| Lodziorz | domokrążca sprzedający lody ze specjalnego wózka |
| Loger | legary; drewniana konstrukcja na której układa się podłogę |
| Logier | podkład np. pod podłogę |
| Lomp | huligan |
| Lonty | ubrania |
| Lotać | biegać |
| Luft | powietrze |
| Luftować | wietrzyć |
| Luftplompa | pompka ręczna |
| Lukate | lokowane, kręcone włosy |
| Lukaty | osoba z kręconymi włosami |
| Lygać | położyć się, kłaść się |
| Lyjty | lanie, bicie; dostać lyjty |
| Lyntsztanga | kierownica rowerowa lub motorowa |
| Lyska | leszczyna |
| Lyski | orzechy laskowe |
| Macać sie | robić coś powoli |
| Maga | lubczyk |
| Majs | kukurydza |
| Majtnońć sie | minąć, spudłować |
| Makówki | słodka potrawa wigilijna z bułek i mleka z dodatkiem maku i bakalii. Typowe danie świątecznej kuchni śląskiej. |
| Malas | syrop z buraków cukrowych |
| Malc | karmel |
| Malckawa | kawa zbożowa |
| Malto | cukierki ziołowo-miodowe pakowane w papierki i sprzedawane na wagę w torebkach papierowych |
| Mamlas | gamoń; osoba nierozgarnięta, nieporadna |
| Mandle | migdały |
| Mantel | płaszcz lub opona |
| Mantelszyrca | rozpinany fartuch, sukienka na guziki "po domu" |
| Maras | brud, błoto, nieporządek, bałagan |
| Marchwionka | zupa z marchwi |
| Marekwia | marchewka |
| Marmelada | powidła ze śliwek |
| Maryjonek | majeranek |
| Maryjonek | majeranek |
Zrealizowano przy pomocy środków budżetowych Miasta Jastrzębie-Zdrój w ramach: Stypendium dla osób zajmujących się twórczością artystyczną, upowszechnianiem kultury lub opieką nad zabytkami na rok 2018.
Projekt powstał jako forma promocji, popularyzacji oraz dokumentacji dziedzictwa kulturowego Śląska, a zwłaszcza gwary oraz zwyczajów żywieniowych.
Projekt powstał jako forma promocji, popularyzacji oraz dokumentacji dziedzictwa kulturowego Śląska, a zwłaszcza gwary oraz zwyczajów żywieniowych.
Wszelkie prawa zastrzeżone | All rights reserved © 2025
Zaprojektowane z przez Strony internetowe Ahoj! Jastrzębie
Skontaktuj się
kontakt@bonclok.pl