Projekt powstał jako forma promocji, popularyzacji oraz dokumentacji dziedzictwa kulturowego Śląska, a zwłaszcza gwary oraz zwyczajów żywieniowych.
gwary, języka śląskiego
Słowo | Definicja |
---|---|
Świynconka | Święconka; pokarmy święcone w Wielką Sobotę |
Świyntojonki | porzeczki |
Symnyć | zdjąć, ściągnąć |
Synek | chłopiec |
Sypanie | spichlerz zbożowy |
Sypialka | sypialnia |
Szac | narzeczony |
Szajtować | kroić, siekać |
Szalter | wyłącznik prądu |
Szampioki | pieczarki |
Szatki | dziecięca sukienka, ubierana małym dziewczynkom i chłopcom |
Szaty | sukienka |
Szaty | sukienka |
Szałot | sałatka warzywna lub sałata |
Szałot ze śledzia | sałatka ze śledziami |
Szczaskać | stłuc, potłuc |
Szczaskany | stłuczony, potłuczony |
Szczewiczki | dziecięce buty |
Szczewiki | buty |
Szcziga | duch, zjawa, demon kobiecy obecny w bajkach i opowieściach wierzeniowych z czasów słowiańskich lub określenie niegrzecznej dziewczynki |
Szczigać | ciąć, obcinać, przycinać |
Szczukać | czkać; Mi sie szczuko |
Szczukowka | czkawka (w odniesienia do czkawki pijackiej i pijemy dalej) |
Szczybny | srebrny |
Szczyplawo godka | uszczypliwa uwaga, uszczypliwy ton i wydźwięk |
Szczyplawy | szczypiący |
Szczyrkać | dzwonić, wykonywać połączenie telefoniczne |
Szczyrknońć | zadzwonić, wykonać połączenie telefoniczne |
Szekulada | czekolada |
Szekuladowy | czekoladowa |
Szekuladowy luker | polewa czekoladowa |
Szelontać | wstrząsnąć, wymieszać |
Sziber | zasuwa, rygiel |
Szisbuda | strzelnica |
Szizdrat | cienki drucik, potocznie: momentka |
Szkarboły | stare buty |
Szkloki | cukierki typu landrynki |
Szklorz | szklarz |
Szkopyrtnońć | zagotować |
Szkrobać | obierać |
Szkrobaczka | miotły wykonywane na wiosnę ze świeżych gałęzi brzozy |
Szkróbek | mąka ziemniaczana |
Szkróbić | krochmalić |
Szkryfać | bazgrać, pisać niedbale |
Szkubać | szarpać |
Szkubaczki | darcie pierza |
Szkut | małe dziecko |
Szkuty | rzadkie włosy; w określeniu żartobliwym |
Szkyrtać | rozpalać zapałkę, pocierać jedno o drugie |
Szkłódzić | szperać, myszkować |
Szlagzana | bita śmietana |
Szlajfierz | szlifiarz |
Szlajfka | wstążka |
Szlangówa | smukła dziewczyna |
Szlapiczek | w powiedzeniu wziońć (kogoś) za szlapiczek - chwycić kogoś energicznie za kabot, czyli za okrycie wierzchnie |
Szlic | rozporek, rozcięcie w spódnicy lub w sukience |
Szlincuchy | łyżwy |
Szlojder | proca |
Szmaciorz | domokrążca handlujący szmatami |
Szmaterlok | motyl |
Szmodrok | coś zniszczonego, zużytego lub w odniesieniu do osoby |
Szmodruch | osoba niechlujna |
Szmrodziuszki | aksamitki (kwiatki) |
Szmylorz | sprzedawca smoły |
Szmyra | smar |
Szmyrnońć | posmarować |
Szmyrus | osoba niechlujna |
Sznita | kromka chleba |
Sznitbony | fasolka szparagowa |
Sznupać | wąchać tabakę, ale też szukać czegoś |
Sznuptabaka | tabaka |
Sznuptuch | chusteczka do nosa |
Sznyjbal | odmiana kaliny, śnieżne kule |
Sznytloch | szczypiorek |
Szola | klatka szybowa, winda w kopalni |
Szolka | kubek |
Szpacyr | spacer |
Szpagacić się | upominać się o coś, wykłócać się, mieć pretensje o coś |
Szpagat | sznurek |
Szpajchy | szprychy w rowerze |
Szpajza | deser z jajek, bakalii i kakao lub cytryny z dodatkiem żelatyny; charakterystyczny deser kuchni śląskiej |
Szpajzka | spiżarnia |
Szpanga | spinka do dudlika (spleciony warkocz zwinięty w kok nad karkiem) |
Szpargały | niepotrzebne rzeczy |
Szpek | słonina |
Szperhok | wytrych |
Szperplata | sklejka, dykta |
Szpetny | brzydki |
Szpica | ozdoba na szczyt choinki |
Szpicka | tasiemki szydełkowane białą nicią; dekoracja mebli kuchennych |
Szpinda | przebieralnia dla dozoru górniczego |
Szpiterlok | sknera |
Szpiłka | drewniany patyczek |
Szpliter | odłamek pocisku lub bomby |
Szpluchtać | mieszać, zamieszać, pomieszać |
Szpok | szpak |
Szpont | korek |
Szporkasa | skarbonka |
Szporobliwy | oszczędny |
Szporować | oszczędzać |