Słowniczek
gwary, języka śląskiego
| Słowo | Definicja |
|---|---|
| Abfale | resztki, odpadki |
| Ablyjger | szczepka |
| Abo | albo |
| Abszit | pożegnanie, ostatni np. kieliszek |
| Achtlik | kieliszek lub butelka wódki o pojemności 125 ml, ósma (1/8) część czegoś |
| Ajerkuchy | naleśniki |
| Ajlauf | lane ciasto z jajka i mąki; dodatek do rosołu |
| Ajnbryna | zasmażka |
| Ajncla | małe pomieszczenie, kanciapa, kawalerka |
| Ajnfachowy | zwykły, byle jaki |
| Ajnfart | brama wjazdowa |
| Ajntopf | gęsta zupa z warzyw; sycące danie jednogarnkowe spożywane latem |
| Akuratnie | dokładnie, starannie |
| Amajza | mrówka |
| Ancug | garnitur
|
| Antryj | przedpokój |
| Apfelmus | mus z jabłek |
| Apfelzina | pomarańcza |
| Apluzyna | pomarańcza |
| Apostolak | dom wielorodzinny (familok) składający się z 12 mieszkań |
| Apryl | kwiecień |
| Apryl | kwiecień |
| Aroma | zapach, aromat |
| Asić sie | chwalić się |
| August | sierpień |
| Ausdruk | powiedzenie typowe na Śląsku |
| Ausgus | zlew |
| Auspust | rura wydechowa |
| Auszlag | wysypka |
| Autobana | autostrada |
| Ała | bolące miejsce |
| Baba | kobieta |
| Babówka | babka drożdżowa |
| Babski comber | zabawy karnawałowe dla kobiet |
| Babuć | świnia |
| Bachor | tutaj: żołądek |
| Bachraty | pękaty, gruby |
| Bajlaga | dodatek na kanapkę |
| Bajs | gryz |
| Bajsnońć | ugryźć |
| Bajtle | dzieci |
| Bakpulwer | proszek do pieczenia |
| Bal | piłka |
| Bamber | rolnik |
| Bamoncić | mówić od rzeczy, zawracać głowę, zwodzić |
| Bamontno | półprzytomny, "zakręcony", "zamotany"
|
| Bana | dworzec kolejowy |
| Bandajz | taśma stalowa |
| Bandlinka | kokardka |
| Banhof | dworzec kolejowy |
| Bania | dynia |
| Bańka | kanka na mleko |
| Barżij | bardziej |
| Bas | brzuch |
| Bauer | rolnik |
| Bawiaczki | zabawki |
| Bałuszanka | odmiana mięty |
| Bebech | duży brzuch |
| Bebok | według śląskich wierzeń straszek, demon. Często straszono dzieci: "Nie idź tam, bo cie beboki zjedzom" |
| Beczkować | wzdymać (jak beczkę) |
| Bedło | niejadalny grzyb z rodziny bedłkowatych |
| Bele kaj | wszystko jedno gdzie |
| Belekaj | gdziekolwiek |
| Belekandy | gdziekolwiek |
| Bencol | duży brzuch |
| Berdy | bajki |
| Beretka | beret |
| Bergmon | górnik |
| Berliczka | uchwyt na końcu styliska (np. łopaty( |
| Bery | bajki |
| Berło | kule ortopedyczne |
| Bestyja | bestia; czasem używane jako raczej pejoratywne określenie kogoś |
| Bestyjo | bestia |
| Betlyjka | szopka, stajenka |
| Bez lato | latem |
| Bez tyn czas | w tym czasie, przez ten czas |
| Bezmali | podobno |
| Bezmała | podobno |
| Beztuż | przez to, dlatego |
| Beztydziyń | od poniedziałku do soboty, w dni powszednie |
| Bielice | białe czereśnie |
| Bierco | orczyk (w zaprzęgu końskim) |
| Bigel | wieszak na ubranie |
| Biksa | metalowy, szczelnie zamykany pojemnik, używany do przechowywania produktów sypkich |
| Bina | scena |
| Binder | krawat |
| Bindfel | wnęka w ścianie starego domu w sieni, służąca do przechowywania zapasów żywności i naczyń |
| Biółtko | białko z jaja kurzego |
| Bioły syr | twaróg |
| Biułtko | białko z jaja kurzego |
| Blacha | część pieca węglowego, na której kładło się garnki i inne naczynia |
| Blajsztyft | ołówek |
| Blank | całkiem, całkowicie |
| Blaza | odcisk |
| Blicablajter | piorunochron |
| Blindować | oślepiać |
| Blumenkol | kalafior |
| Blumwaza | wazon na kwiaty |
| Blynda | odblask, lusterko w lampie naftowej lub opaska na ramię służb mundurowych |
| Blyndować | świecić; w odniesieniu do słońca, np. Słońce blynduje w łoczy |
Zrealizowano przy pomocy środków budżetowych Miasta Jastrzębie-Zdrój w ramach: Stypendium dla osób zajmujących się twórczością artystyczną, upowszechnianiem kultury lub opieką nad zabytkami na rok 2018.
Projekt powstał jako forma promocji, popularyzacji oraz dokumentacji dziedzictwa kulturowego Śląska, a zwłaszcza gwary oraz zwyczajów żywieniowych.
Projekt powstał jako forma promocji, popularyzacji oraz dokumentacji dziedzictwa kulturowego Śląska, a zwłaszcza gwary oraz zwyczajów żywieniowych.
Wszelkie prawa zastrzeżone | All rights reserved © 2025
Zaprojektowane z przez Strony internetowe Ahoj! Jastrzębie
Skontaktuj się
kontakt@bonclok.pl