Słowniczek
gwary, języka śląskiego
| Słowo | Definicja |
|---|---|
| Prymulki | pierwiosnki |
| Przeblyc | przebrać |
| Przeca | przecież |
| Przefurgnońć | przelecieć szybko, przebiec, przefrunąć |
| Przekludzić sie | przeprowadzić się |
| Przepadzitek | ktoś zachłanny (głównie na jedzenie) |
| Przepadzity | zachłanny |
| Przesioto | przesiana |
| Przeskoczek | osoba po coming oucie |
| Przeziymbiyni | przeziębienie |
| Przibadać sie | przyzwyczaić się; ciynżko sie przibadać |
| Przibronocić | przyrumienić, upiec na kolor złocistego brązu |
| Przibronocone | przyrumienione |
| Przichlast | lizus |
| Przoć | kochać |
| Przóć | przedtem, wcześniej |
| Przoć komuś | kochać kogoś |
| Przociele | najbliżsi, rodzina |
| Przódy | najpierw |
| Przonki | przędzenie lnu, wełny itp. |
| Przychlybiać sie | podlizywać się, schlebiać komuś |
| Przychlybić sie | przypodobać się |
| Przyfanzolić | uderzyć, walnąć kogoś |
| Przypominki | wspomnienie zmarłego podczas mszy lub nabożeństwa |
| Psinco | nic |
| Pszynica | pszenica |
| Pszyniczysko | pole po ścięciu pszenicy |
| Puciynka | mała puszka |
| Pucować | jeść szybko, ale także tynkować |
| Pudercuker | cukier puder |
| Puding | budyń |
| Pukel | garb |
| Pukeltasza | tornister |
| Puket | bukiet |
| Puklaty | garbaty |
| Puknyć | pęknąć |
| Pultać się | wkurzać się |
| Pulyra | kobieta obwieszona tobołkami |
| Purpurka | odświętne chusty w kolorze czerwonym; element tradycyjnego stroju śląskiego |
| Pury | ubrania codzienne |
| Putnia | puszka lub żartobliwie gruba kobieta |
| Pyle | pisklak; "słaby jak pyle" |
| Pyndale | pedały |
| Pyndziałek | poniedziałek |
| Pynk | pryszcz, boląca zmiana na skórze |
| Pyrsk! | na zdrowie! |
| Pyrtać | zatoczyć się |
| Pyrtnońć | trącić lub skoczyć szybko po coś |
| Pyskować | odpowiadać komuś arogancko i złośliwie, wykłócać się, |
| Pytać | zapraszać, prosić |
| Pytel | worek |
| Pytlować | gotować, "Woda pytluje", czyli gotuje się |
| Rabarber | rabarbar |
| Radiski | rzodkiewki |
| Raja | kolejka, rząd |
| Rajfeszlos | zamek błyskawiczny |
| Rajfle | spodnie jeansowe |
| Rajmatyka | reumatyzm |
| Rajtar | drewniana konstrukcja złożona z trzech żerdzi, służąca do suszenia siana |
| Rajza | podróż |
| Rajzefiber | gorączka przed podróżą |
| Raps | rzepak |
| Raszpla | tarnik |
| Recht | prawda, racja |
| Rechtor | nauczyciel |
| Regirować | rządzić |
| Rencz | dopiero co, ledwo co |
| Rewir | zwolnienie lekarskie, chorobowe |
| Reż | żyto |
| Robić bodiczek | szturchnąć kogoś |
| Robić za błozna | robić z kogoś wariata |
| Robotny | pracowity |
| Rogolka | mątewka; drewniane mieszadło w kształcie gwiazdki, służące do dokładnego rozmieszania mąki np. w sosach; niegdyś wykonywana po świętach ze szpica bożonarodzeniowej choinki |
| Rojber | łobuz |
| Rola | fryzura; włosy upięte z tyłu głowy w kształt banana |
| Rolady | zrazy wołowe lub wieprzowe; tradycyjne danie obiadowe kuchni śląskiej |
| Romka | półka do zawieszania ręczników |
| Rompla | tara do prania |
| Romplować | hałasować, rozrabiać |
| Roncz | tylko |
| Rondong | okrągły placyk |
| Rowniok | równolatek |
| Roz tela | drugie tyle |
| Rozbelontać | rozmieszać |
| Rozfyrlać | rozmieszać |
| Rożgnyć | zapalić światło |
| Rozkielznońć | tutaj: rozpłynąć, roztopić; ale też: pośliznąć np. na łyżwach |
| Rozkulać | rozwałkować lub wystartować |
| Rozprowiać | rozmawiać |
| Roztomańte | różne, różnorodne |
| Roztomiła | kochana, najdroższa |
| Rozwarzone | rozgotowane |
| Rozyndla | geranium |
| Rozynki | rodzynki |
| Rołza | róża |
| Ruby | gruby |
| Ruścieć | rdzewieć |
| Rust | rdza |
| Ruła | piekarnik lub rama rowerowa /motorowa |
| Rychtować | przygotować, robić coś |
Zrealizowano przy pomocy środków budżetowych Miasta Jastrzębie-Zdrój w ramach: Stypendium dla osób zajmujących się twórczością artystyczną, upowszechnianiem kultury lub opieką nad zabytkami na rok 2018.
Projekt powstał jako forma promocji, popularyzacji oraz dokumentacji dziedzictwa kulturowego Śląska, a zwłaszcza gwary oraz zwyczajów żywieniowych.
Projekt powstał jako forma promocji, popularyzacji oraz dokumentacji dziedzictwa kulturowego Śląska, a zwłaszcza gwary oraz zwyczajów żywieniowych.
Wszelkie prawa zastrzeżone | All rights reserved © 2025
Zaprojektowane z przez Strony internetowe Ahoj! Jastrzębie
Skontaktuj się
kontakt@bonclok.pl