Zwyczaj picia kawy był znany w Polsce dopiero od XVIII wieku, zaś na wsiach upowszechnił się jeszcze później.

W śląskich domach popularnym napojem pitym zwłaszcza do śniadania była kawa zbożowa, przygotowywana z prażonych ziaren żyta, pszenicy, jęczmienia lub żołędzi w specjalnych patelniach do palenia kawy. Pito ją najczęściej z dodatkiem mleka. Kawa z ziaren kawowca, nazywana była powszechnie „prawdziwą”, zaś na Śląsku mówiono o niej „bonkawa”, w odróżnieniu od kawy zbożowej, zwanej po prostu „kawą”.  

Na Śląsku do tradycji należy celebrowanie życia rodzinnego, dlatego hned (niedługo) po uroczystym niedzielnym obiedzie cołko familijo zasiadała do klachów, czyli plotek przy kawie. Bonkawa była kiedyś mało dostępna ze względu na wysoką cenę. Można było ją kupić w sklepach z towarami kolonialnymi. Z okazji świąt i innych uroczystości przyrządzano w dzbanku kawę zbożową z dodatkiem jednej łyżki kawy naturalnej. Można było napić się też tyju, czyli czarnej herbaty. Do bonkawy podawano babówke (babkę drożdżową), ziste (babkę ucieraną) albo kołocz z posypkom, z jabkami, ze śliwkami abo z marmeladom. Ziarna bonkawy przechowywano najczęściej w metalowych biksach i mielono je na bieżąco w specjalnych młynkach ręcznych.

Na wyposażeniu wiejskich kuchni przełomu XIX i początku XX wieku pojawiały się już ręczne młynki do mielenia kawy. Pochodziły one z różnych fabryk i mogły mieć różnorodny wygląd. Najbardziej popularne były poręczne młynki wolnostojące, a także modele ścienne do zawieszenia w kuchni. Obudowa młynków najczęściej wykonana była z drewna, choć mogła być też metalowa, zaś niektóre zawierały pięknie zdobione ceramiczne elementy. Młynki do kawy były kuchennymi sprzętami użytkowymi, były jednak starannie wykonane, posiadały elementy dekoracyjne i stanowiły chlubę  gospodyni. 

Więcej artykułów z przepisami oraz inne powiązane:

Babówka

Zista wielkanocno

Kołocz - najbardziej śląskie ciasto

Gyburstag, czyli świętowanie urodzin na Śląsku

Szpajza czekoladowa

Nawiązując do tematu kawy, polecamy zaprzyjaźniony sklep z kawą w saszetkach z siedzibą na Śląsku :)