W latach 60. ubiegłego stulecia popularna na Śląsku stała się szpajza, czyli kremowy deser z jajek, z bakaliami i kakao, z dodatkiem spirytusu.

W tamtych czasach część składników potrzebnych do wykonania tych słodkich deserów była trudno dostępna, dlatego często trzeba było umieć je spatrzeć abo wystoć w raji , czyli załatwić albo wystać w kolejce.

Szpajza. Fot. Marcin Wójcik
Szpajza. Fot. Marcin Wójcik

Składniki: 6 jajek, 6 łyżek cukru, 6 łyżeczek żelatyny, ¾ szklanki wody, 5 łyżeczek kakao, 7 łyżek spirytusu, 100 g orzechów włoskich, 100 g rodzynek

Sposób przygotowania

Do szpajzy potrzebne nam będą dobrej jakości jajka, najlepiej swojskie, z pewnego źródła. Jajka musimy najpierw sparzyć gorącą wodą. Przygotowanie szpajzy rozpoczynamy od ubicia białek. Następnie dosypujemy cukier, dodajemy żółtka i ubijamy na gładką masę, jak na biszkopt. Żelatynę rozpuszczamy w gorącej wodzie, studzimy i wlewamy powoli do jajek, cały czas mieszając. Do masy dodajemy ciemne, holenderskie kakao, kilka łyżek spirytusu oraz dużo bakalii: orzechów i rodzynek. Szpajze przekładamy do ozdobnej miski, dekorujemy bitą śmietaną, bakaliami i wstawiamy do lodówki. 

Jak narychtować?

Na szpajza nojprzód trza ze szejś biółtek ubić, dosuć szejś łyżek cukru, potym dodować żółtka jedno po drugim i telki czas miyszać, aż masa bydzie gładko, jak na biszkopt. Szejś łyżyczek żylatyny trza rozrobić we wrzawej wodzie, poczkać, aż sie łochłódzi, wloć pomału do jajec i cołki czas fyrlać. Do szekuladowej szpajzy dodowomy ze piyńć łyżyczek ciymnego holynderskigo kakała, pora łyżek szpyrytusu, moc łorzechów i rozynek. Masa przekłodomy do szumnej miski, strojymy i dowomy do zimnego miyjsca.

Więcej artykułów o śląskich gościnach i maszketach:

Bonkawa, czyli kawa na Śląsku

Gyburstag, czyli świętowanie urodzin na Śląsku

I Komunia Święta i Konfirmacja

Kołocz - najbardziej śląskie ciasto