Projekt powstał jako forma promocji, popularyzacji oraz dokumentacji dziedzictwa kulturowego Śląska, a zwłaszcza gwary oraz zwyczajów żywieniowych.
gwary, języka śląskiego
Słowo | Definicja |
---|---|
Sadzok | mała bulwa ziemniaka przeznaczona do sadzenia |
Sagi | goły; w przenośni można powiedzieć sago zupa, czyli mało treściwa zupa |
Sak | worek |
Schodzić | kiełkować, wyrastać z ziemi |
Schronić | schować, uprzątnąć |
Siba | wierzba czerwona |
Sie poasić | pochwalić się |
Sie rozchodzi | chodzi o |
Siemieniotka | wigilijna zupa z siemienia konopnego |
Siodać na klinie | siadać na kolanach (u kogoś) |
Siyń | korytarz, dzielący pomieszczenia mieszkalne od części gospodarczej |
Siyrotki | Bratki |
Skibka | kromka chleba |
Skielznońć | zjechać, ześlizgnąć się; "może coś mi skielznie" - może coś dostanę, na coś się załapię |
Skiełdka | nierówna droga |
Skiełtki | nierówności terenu |
Skiż tego | z tego powodu; dlatego, że |
Sklepikorz | sprzedawca |
Sklepiorka | sprzedawczyni |
Skrowek | "piętka" z chleba |
Skrymniały | zbutwiały |
Skrymnieć | zbutwieć (najczęściej o skórzanych butach) |
Skuli tego | z tego powodu, dlatego |
Skuplować | połączyć |
Skurzica | cynamon |
Skwitniały | zgliwiały; w odniesieniu do sera, który zmienił się w mazistą masę o nieprzyjemnym zapachu |
Składny | ułożony (cecha charakteru); zaradny |
Slazować | |
Sloć | zlać |
Smażonka | jajecznica |
Smolić | lekceważyć, olewać ("Jo to smola!") |
Smolić to! | olać to!; nie przejmować się tym |
Smrodlawy | śmierdzący |
Smykać sie | chodzić bez ważnego celu, błąkać się |
Snadno | z łatwością, szybko, bez problemu |
Somsiod | sąsiad |
Sornik | sarna |
Soroń | człowiek bez kultury osobistej, nieobyty |
Spatrzeć coś | załatwić coś, zdobyć coś |
Spodnioki | kalesony |
Spokopić | zrozumieć, załapać |
Spomnieć | przypomnieć |
Sprzedowoczka | ekspedientka |
Sprzezywać | okrzyczeć |
Spucować | zjeść szybko |
Spurować | być upartym |
Stacyje | stacje drogi krzyżowej |
Starać sie | martwić się; np. Nie starej sie - nie martw się |
Starka | babcia lub prababcia |
Staromodny | starodawny |
Starzyk | dziadek lub pradziadek |
Stawić sie | wstąpić gdzieś przy okazji |
Stołek | krzesło |
Straszek | strach na wróble lub demon ze śląskich wierzeń, bajek i legend |
Strojić | ozdabiać |
Strom | drzewo |
Stromek | drzewko |
Stronczek czosku | ząbek czosnku |
Strucla | chałka z dodatkiem anyżu; słodki przysmak kuchni śląskiej |
Strzewa | jelita |
Strzoda | środa |
Studniorz | studniarz; fachowiec od budowy studni |
Stwora | określenie kobiety żartobliwe lub lekko karcące |
Styknie | wystarczy, nie zabraknie |
Styrkać | wkładać |
Styrkać sie | wtrącać się |
Suć | sypać |
Swaczyna | podwieczorek |
Symnyć | zdjąć, ściągnąć |
Synek | chłopiec |
Sypanie | spichlerz zbożowy |
Sypialka | sypialnia |
Szac | narzeczony |
Szajtować | kroić, siekać |
Szalter | wyłącznik prądu |
Szampioki | pieczarki |
Szatki | dziecięca sukienka, ubierana małym dziewczynkom i chłopcom |
Szaty | sukienka |
Szaty | sukienka |
Szałot | sałatka warzywna lub sałata |
Szałot ze śledzia | sałatka ze śledziami |
Szczaskać | stłuc, potłuc |
Szczaskany | stłuczony, potłuczony |
Szczewiczki | dziecięce buty |
Szczewiki | buty |
Szcziga | duch, zjawa, demon kobiecy obecny w bajkach i opowieściach wierzeniowych z czasów słowiańskich lub określenie niegrzecznej dziewczynki |
Szczigać | ciąć, obcinać, przycinać |
Szczukać | czkać; Mi sie szczuko |
Szczukowka | czkawka (w odniesienia do czkawki pijackiej i pijemy dalej) |
Szczybny | srebrny |
Szczyplawo godka | uszczypliwa uwaga, uszczypliwy ton i wydźwięk |
Szczyplawy | szczypiący |
Szczyrkać | dzwonić, wykonywać połączenie telefoniczne |
Szczyrknońć | zadzwonić, wykonać połączenie telefoniczne |
Szekulada | czekolada |
Szekuladowy | czekoladowa |
Szekuladowy luker | polewa czekoladowa |
Szelontać | wstrząsnąć, wymieszać |
Sziber | zasuwa, rygiel |
Szisbuda | strzelnica |