Projekt powstał jako forma promocji, popularyzacji oraz dokumentacji dziedzictwa kulturowego Śląska, a zwłaszcza gwary oraz zwyczajów żywieniowych.
gwary, języka śląskiego
Słowo | Definicja |
---|---|
Dinks | z niem. "rzecz", może być określeniem właściwie każdego przedmiotu; coś, czego mówiący nie umie nazwać |
Diosecki | |
Diosectwo | Diabelstwo, "nic dobrego" |
Diosek | diabeł |
Do korzont | na oścież (otwarte) |
Do kupy | razem |
Do porzondku | porządnie, dokładnie |
Do szpasu | dla humoru, dla zabawy |
Dociyrny | natarczywy |
Doczkać | poczekać |
Dolibóg | na pewno, serio |
Dombek | chryzantema w doniczce |
Dostać hiby | dostać baty |
Dosuć | dosypać |
Drabiniok | wóz drabiniasty |
Drabioniok | wóz drewniany drabiniasty |
Drajfus | kopyto szewskie |
Drap | szybko |
Drałować | iść szybko |
Drogszy | droższy |
dropani w karku | ból gardła |
Druciorz | domokrążca naprawiający naczynia, głównie kamionkowe |
Drunkfep | zatrzask |
Dryg | zainteresowanie, hobby; mieć dryg do czegoś |
Drzewiane | drewniane |
Drzistać | pleść bzdury, plotkować ale także puszczać bąki ;) |
Drzywko | beczka do kiszenia kapusty lub ogórków, wykonana z drewna drzew liściastych |
Dubać | łuskać; najczęściej w odniesieniu do orzechów |
Dudlik | spleciony warkocz zwinięty w kok nad karkiem |
Dudrać | narzekać, marudzić |
Dudrok | maruda, malkontent |
Dugnońć | uderzyć, szturchnąć |
Dugnyć | szturchnąć, trącić |
Duldać | pić szybko |
Dupić fleki | opowiadać głupoty |
Durch | całkiem, całkowicie |
Durch | całkiem, całkowicie, cały czas |
Durszlak | cedzak |
Dyć | przecież |
Dyć sie nie rozerwia! | Przecież się nie rozdwoję! |
Dycki | zawsze |
Dymbionki | żołędzie |
Dymfować | gotować, dusić |
Dzieciontko | malutki Jezusek |
Dziecka | dzieci |
Dzieżka | dzieża; naczynie klepkowe do wyrobu ciasta chlebowego, wykonane z drewna dębowego o charakterystycznym kształcie wiadra szerszego u dołu, a zwężającego się ku górze |
Dziołcha | dziewczyna |
Dziubnyć | dogadać komuś, dokuczać |
Dziwać się | patrzeć, obserwować |
Dziywa | starsza dziewczyna; określenie raczej pejoratywne |
Dźwiyrka | drzwiczki |
Dźwiyrze | drzwi |
Echt | mocne, prawdziwe |
Ejter | eter |
Eknienty | skrzywiony, niedorobiony |
Ekstra | oddzielnie |
Elefant | słoń |
Elegancko | idealnie, dobrze |
Elwer | bezrobotny |
Erbnońć | odziedziczyć |
Erzac | namiastka, atrapa |
Fachlować | oddzielać ziarna zbóż od plew przy użyciu wialni lub jeść szybko, łapczywie |
Fachman | fachowiec, specjalista |
Faflać | pleść głupoty |
Falta | fałda |
Familijo | rodzina |
Familok | wielorodzinny budynek mieszkalny na Górnym Śląsku |
Fantować sie | wykłócać się o coś |
Fanzolić | opowiadać głupoty, mówić bzdury nie na temat |
Fara | plebania |
Farba | kolor |
Farbić | barwić, farbować |
Farbiczek | chaber |
Farfocle | strzępki, kawałki czegoś |
Farorz | ksiądz |
Farska | kościelna; np. szkoła farska |
Fazan | bażant |
Fazole | fasola |
Fazole | fasola |
Fedra | sprężyna |
Fedrować | wydobywać węgiel; pot. rozmawiać o pracy w kopalni |
Fefermynica | mięta |
Felezunek | podział pracy |
Fensterbret | parapet |
Fernajs | pokost, podkład stosowany do impregnacji powierzchni np. podłogi |
Fertig! | gotowe! |
Feryje | letnia lub zimowa przerwa w szkole; wakacje; ferie |
Fest | dużo, mocno |
Feszak | postawny mężczyzna |
Feszny | postawny, piękny |
Feszter | leśniczy |
Fet | tłuszcz, smalec |
Fiber | gorączka |
Fibermas | termometr |
Ficek | coś za krótkiego; kawaler ubierający kuse ubrania |
Ficmatynta | drobnostki, szczególiki, "pierdółki" |
Ficować | cerować |
Filong | nadzienie |
Filować | nadziewać |
Filtulityn geszeft | lichy, drobny, prymitywny interes, sklepik, przedsiębiorstwo |